Stopaj Vergisi Nedir? Nasıl Hesaplanır? Ne Zaman Ödenir? - Argist

Stopaj vergisi, gelirin henüz sahibinin eline geçmeden kaynağında kesildiği bir vergi türüdür. İşverenin çalışana ya da hizmet sağlayıcıya yaptığı ödeme üzerinden belirli bir oranı keserek devlete aktarması esasına dayanmaktadır. Kira, ücret, serbest meslek kazancı, faiz ve temettü gibi birçok gelir türünden stopaj vergisi alınmaktadır. Vergi tahsilatını kolaylaştıran bu işlem, kayıt dışılığı da azaltıyor. Peki, stopaj vergisi nedir, nasıl hesaplanır? İşte konuyla ilgili detaylar…

Stopaj Vergisi Nedir?

Stopaj vergisi, gelirin elde edildiği anda, ödeme yapan kişi ya da kurum tarafından kaynağında kesilen ve vergi dairesine beyan edilerek ödenen bir vergi türüdür. Bu işlemde verginin sorumlusu geliri elde eden değil, ödemeyi yapan taraftır. Stopaj uygulaması, devletin gelir kaybını önlemek ve vergi tahsilatını hızlandırmak amacıyla yürürlüğe konmuştur.

193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu kapsamında birçok gelir türü stopaja tabi tutulmuştur. Bunlar arasında stopajda en çok kullanılan gelir türleri şu şekildedir:

• Ücret,
• Serbest meslek kazancı,
• Kira geliri,
• Faiz,
• Temettü ödemeleri.

Örneğin bir işveren çalışanına maaş ödemesi yaparken brüt ücret üzerinden hesaplanan gelir vergisini stopaj yoluyla keserek vergi dairesine öder. Aynı şekilde bir şirketin serbest meslek erbabına yaptığı ödeme üzerinden kesinti yapması da stopaja örnek olarak verilebilir. Kesinti oranları, ödeme türünün niteliğine göre değişiklik gösterir.

Stopaj Vergisi Ne Demek?

Stopaj vergisi, kaynağında kesilerek devlete aktarılan bir vergi türüdür. Gelir, elde eden kişiye ulaşmadan önce kanunca belirlenen oranlarda kesinti yapılarak doğrudan vergi dairesine ödenir. Böylece devlet, geliri elde eden kişinin ek bir beyanname vermesine gerek kalmadan tahsilat yapmış olur. Stopaj vergisi, vergi tahsilatını artırması ve vergi güvenliğini sağlaması bakımından oldukça önemlidir.

Stopaj Vergisini Kim Öder?

Stopaj vergisinde ödeme yükümlülüğü geliri elde eden kişi ya da kurumda değil, ödeme yapan taraftadır. Örneğin bir kira ödemesinde kiracı, maaş ödemesinde işveren, serbest meslek kazancında ise hizmet alan kişi ya da kurum, stopaj vergisini keserek Gelir İdaresi Başkanlığı’na ödemekle mükelleftir. Mevzuatta “vergi sorumlusu” olarak tanımlanan bu kişiler, ödemeyi yaptıktan sonra stopaj vergisini yasal süre içerisinde beyan ederek vergi dairesine yatırmak zorundadır.

Hangi Ödemelerde Stopaj Kesilir?

Stopaj vergisi, Gelir Vergisi Kanunu’nun 94. Maddesi ve Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 15. ve 30. Maddelerinde tanımlanan bir vergi türüdür. İlgili kanun maddelerinde hangi gelir türlerinden stopaj kesileceği açıkça ifade edilmiştir. Temel olarak aşağıdaki gelir türleri için stopaj kesintisi yapılmaktadır:

• Serbest meslek ödemeleri
• Ücret ödemesi
• Gider pusulası
• Kira ödemesi
• Kar payları

Stopaj Vergisi Ne Kadar? 2025 Oranları

Stopaj vergisi, gelirin türüne göre farklı oranlarda uygulanır. Gelir Vergisi Kanunu’nun 94. Maddesi’nde, stopaj oranlarının tamamı belirtilmiştir. Buna göre “stopaj vergisi ne kadar” sorusunun yanıtı 2025 yılı için şu şekildedir:

• Serbest Meslek Kazancı: %20
• Kira Stopajı: %20
• Mevduat Stopaj Oranları: %10 – %15
• Ücret: %15 – %40
• Temettü Ödemeleri: %15

Bu oranlar, gelirin niteliğine göre değişiklik gösterirken, ilgili kanun maddesinde tüm gelir türlerinin oranları yer almaktadır. Yıl içerisinde stopaj oranlarında değişiklik yapıldığından dolayı Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından yapılacak duyuruların düzenli aralıklarla takip edilmesi önerilmektedir.

Stopaj Vergisi Nasıl Hesaplanır?

Stopaj vergisi oranları sabit olmadığından dolayı her bir gelir türü için farklı hesaplama yapılır. Ancak genel olarak vergi, brüt gelir üzerinden hesaplanmaktadır. Peki, stopaj vergisi nasıl hesaplanır? İşte yanıtı:

• Stopaj vergileri şu formül üzerinden hesaplanmaktadır: Brüt Gelir x Stopaj Oranı
• Örneğin 10.000 TL’lik kira ödemesi yapan kiracı, %20 oranında stopaj vergisi ödemekle mükelleftir.
• İlgili tutarın stopaj vergisi şöyle hesaplanır: 10.000 x 0,20 = 2.000 TL
• Serbest meslek kazancı, ücret, faiz, mevduat, kira ve diğer tüm stopaj türlerinde hesaplama, brüt gelir üzerinden aynı şekilde yapılmaktadır.

Stopaj kesintisi yapıldıktan sonra ödenmesi gereken vergi tutarı, ilgili yasal sürede vergi dairesine beyan edilir ve ödenir. Stopaj vergileri yılda iki kez olmak üzere Gelir İdaresi Başkanlığı’na yatırılmaktadır.

Stopaj Vergisi Ne Zaman Ödenir?

Stopaj vergileri, Gelir İdaresi Başkanlığı’na sunulacak muhtasar beyannameler aracılığıyla ödenmektedir. Mükellefler, aylık ya da üç aylık muhtasar beyannamesi şeklinde ilgili vergi tutarlarını beyan edebilmektedir. Stopaj vergisi ne zaman ödenir? İşte güncel bilgiler:

Stopaj vergisi, genel olarak izleyen ayın 26’sında ödenen aylık bir vergi türüdür. Örneğin Haziran ayında elde edilen bir gelir için Temmuz’un 26’sına kadar Muhtasar Beyanname verilmeli, aynı tarihte ödenmelidir. Bazı işletmeler, özel durumlara göre üç aylık dönemler halinde de stopaj vergisi ödeyebilirler. Ancak bu durum, daha çok küçük ölçekli işletme sahipleri ve Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından belirlenen şartları sağlayan mükellefler için geçerlidir.

Stopajın zamanında beyan edilmemesi ya da ödenmemesi halinde, özel usulsüzlük cezaları ve gecikme faizi gibi uygulamalar gündeme gelebilir. Bu nedenle kişi ya da kurumlar, stopaj vergisini zamanında beyan etmeli ve ödemelidir.

Nereye Ödenir?

ödeme yükümlülüğü bulunan kişi ya da kurum tarafından bağlı bulunulan vergi dairesine ödenir. Muhtasar beyannamenin verilmesinden sonra gerçekleşen ödeme, elektronik ortamda da yapılabilmektedir.

Beyannameler, İnteraktif Vergi Dairesi ya da e-Beyanname sistemi üzerinden verilebilmektedir. Ödeme işlemi ise Gelir İdaresi Başkanlığı’nın anlaşmalı olduğu bankalar üzerinden yapılabileceği gibi, Dijital Vergi Dairesi aracılığıyla da yapılabilmektedir. Bu sayede stopaj ödemeleri, fiziksel işlemlere gerek kalmadan daha hızlı ve güvenli şekilde tamamlanabilir.

Ödenmezse Ne Olur?

Bu vergisinin ödenmemesi, 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu’nda belirlenen cezaları gündeme getirir. Kanunun 359. Maddesinde belirtilen nedenlerle ödenmeyen vergiler için, ilgili tutarın üç katı kadar ceza uygulanmaktadır. Diğer durumlarda ise vergi borcunun bir katı kadar ceza kesilmektedir.

Kira stopajının ödenmemesinde, borca yönelik gecikme faizi uygulanmaktadır. Faizli borcu ödemeyen kiracı için hem haciz hem de tahliye işlemleri başlatılır. Bu nedenle stopaj vergisine tabi gelirlere sahip olan kişi ya da kurumların ilgili vergiyi düzenli aralıklarla ödemesi, hukuki açıdan oldukça önemlidir.